Müzik Prodüksiyon ile uğraşan ve bir stüdyo kuran kişinin belki de en önemsemesi gereken etkenlerden biri şüphesiz ses kartıdır. Birçok marka ve farklı özellikler barındıran harici ses kartları satılmaktadır. 2025 yılında olduğumuzu düşünürseniz, günümüz teknolojisinde herhalde kulağı tırmalayacak düzeyde kötü ses veren bir ses kartı üretilmiyordur. Bugün, minimum fiyatta satılan bir ses kartının bile tüm işlerinizi görebildiğini söyleyebiliriz.
Harici Ses Kartı Ne İşe Yarar?
Burada önemli olan, sizin ne yaptığınızdır. Eğer siz sadece daw yazılımları ile prodüksiyon yapıyorsanız, ses kartınızın bu programlar üzerinden aldığınız WAV formatındaki çıktıya herhangi bir etkisi ya da müdahalesi olmayacaktır. Yani daha açık söylemek gerekirse daw yazılım, ses dosyasını dijital olarak oluşturur ve bilgisayarın işlemcisini kullanarak WAV formatına çevirir. Bu noktada, ses kartı sadece sesin hoparlörlere veya kulaklıklara nasıl iletileceği ile ilgilenir. Alınan çıktının kalitesine müdahale etmez. Dolayısıyla bu durum, belki de doğru bilinen en büyük yanlışlardan biridir. İnsanlar, pahalı olan iyi bir ses kartından alınan WAV formatındaki çıktının, orta sınıf olarak nitelendirilen ucuz bir ses kartından daha üstün ses kalitesine sahip olduğunu düşünebilir. İşte yanlış olan budur.
Yüksek sınıf bir harici ses kartının, orta sınıf bir karttan farkları.
- Bir müziği sadece “dinlerken”, belki de çok minik bir şekilde kulağa daha kaliteli gelmesini sağlayabilir. Miksaj ve mastering aşamasında ses kartının kaliteli olması, doğru sesleri duyabilmek ve detayları fark edebilmek için önemlidir. Fakat günümüz teknolojisinde en ucuz ses kartıyla bile bu mastering ayarlamalarını iyi bir şekilde yapmanız olasıdır. Ses kartının DAC‘ı da dijital sesi analog sinyale çevirirken ne kadar doğru çalışıyorsa, çıktınız da o kadar temiz olur. Bu, özellikle hoparlörlerden ya da kulaklıklardan ses alırken fark edilir. Daha kaliteli DAC’ler, sesin daha zengin ve doğru çıkmasına olanak tanır. Yüksek kaliteli preamp’ler (pre-amplifikatörler), mikrofon ya da enstrümanlardan gelen düşük seviyedeki sinyalleri yükseltmek amacıyla kullanılan elektronik cihazlardır. Yüksek kaliteli preamp’ler sesinizi daha doğru ve temiz bir şekilde artırır. Dinlerken, üst sınıf bir ses kartı iyi bir preamp’a sahipken, daha ucuz veya düşük kaliteli ses kartları daha fazla gürültü ve distorsiyonla sonuçlanabilir
- Gitar, vokal ve benzeri (mikrofon veya enstrüman kaydı) dışarıdan alınan ses kayıtlarının kalitesini az da olsa etkileyebilir. Ses kaydederken, ses kartının ADC‘si ne kadar kaliteli olursa, kaydınızın o kadar temiz ve doğal olma olasılığı artar. Eğer ses kartı iyi bir ADC’ye sahipse, sesin analog sinyali dijitale çevrilirken daha az bozulma ve gürültü meydana gelir. Düşük kaliteli ADC’ler daha fazla gürültü ve distorsiyon yaratabilir.
- Ses kartlarının sunduğu SNR (sinyal-gürültü oranı) ve distorsiyon miktarı, ses kalitesini doğrudan etkiler. Yüksek SNR, gürültülerin daha düşük olduğu anlamına gelir ve distorsiyon oranı düşük olan ses kartları, daha doğal ve net sesler sunar. Eğer bir ses kartı, düşük SNR’ye sahip ve yüksek distorsiyon seviyelerine sahipse, çıktılarında “kirli” ve bozulmuş sesler olabilir. Fakat artık günümüzde SNR (sinyal-gürültü oranı) çok kötü olan bir ses kartı yok denecek kadar azdır.
- Oluşturduğunuz müzik prodüksiyonunun bittiğinde son çıktısını alırken render süresini biraz daha azaltabilir.
Ama siz elektronik müzik yapan bir prodüktörseniz ve sadece daw yazılımlardan çıktı alıyorsanız, bu çıktıya kesinlikle bir ses kartının etkisi yoktur. Eğer sırf bu yüzden, şarkınızın daha iyi ses kalitesi olması nedeniyle milyonlarca para verip ultra bir ses kartı alıyorsanız, bunu yapmanızın hiç bir önemi yok, bunu bilmenizi isteriz. Daw yazılımdaki parçanızın ses kalitesini belirleyen tek etmen, çıkışta kullandığınız mastering yazılımı ve donanımlarıdır.
Bu yazılım ve donanımlardaki kullanmış olduğunuz yazılım plugin’leri, kullandığınız donanım aletler ve yapmış olduğunuz ayarlar, şarkınızın ses kalitesini, nasıl duyulduğunu etkileyen faktörlerin tamamıdır. Yani kısaca, ses kartınızın ne olduğu ya da hangi marka olduğunun daw yazılımdan aldığınız çıktıyla hiç bir ilgisi yoktur. Zaten şu anki teknolojide, herhangi bir daw yazılım ile şarkınızı mastering yaparken, ayarlamanızı engelleyecek ya da kötü etkileyecek düzeyde bir ses kartı üretilmediğinden, tüm kartlarla aynı sonucu alırsınız.
